De invloed van studieschuld op je hypotheek: wat je écht moet weten
Voor veel starters op de woningmarkt is het inmiddels bijna vanzelfsprekend: het hebben van een studieschuld. In Nederland maken honderdduizenden mensen gebruik van de leenmogelijkheden van DUO om hun studie te financieren. Maar zodra je een huis wilt kopen, komt die lening ineens weer in beeld — en niet zonder gevolgen. Want hoeveel hypotheek je kunt krijgen, wordt mede bepaald door de maandlasten die je hebt. En een studieschuld telt daarin mee, zelfs als je er op dit moment (nog) niet actief op aflost.
In deze blog leggen we je precies uit hoe een studieschuld je maximale hypotheek beïnvloedt, wat de regels zijn, waar je op moet letten en hoe je slim met je studieschuld omgaat als je een huis wilt kopen.
Waarom een studieschuld meetelt bij je hypotheekaanvraag
Als je een hypotheek aanvraagt, kijkt de geldverstrekker naar je financiële verplichtingen. Denk aan alimentatie, leningen, doorlopende kredieten — en dus ook aan een eventuele studieschuld. Dat komt doordat banken verplicht moeten toetsen of jij de maandelijkse hypotheeklasten kunt dragen. Hoe hoger je maandlasten uit bestaande verplichtingen, hoe minder ruimte er overblijft voor nieuwe lasten — zoals die van een hypotheek.
Een studieschuld verlaagt dus je maximale hypotheekbedrag. Dat gebeurt niet door simpelweg te kijken naar het totaalbedrag dat je nog open hebt staan, maar door dat bedrag om te rekenen naar een forfaitaire maandlast. Die maandlast wordt vervolgens van je bestedingsruimte afgetrokken.
Oud of nieuw stelsel: dat maakt veel uit
Hoe zwaar jouw studieschuld meetelt, hangt af van het leenstelsel waaronder jij hebt geleend. In Nederland zijn er grofweg twee groepen:
Mensen die vóór september 2015 studeerden: het oude stelsel (de zogeheten prestatiebeurs)
Mensen die na september 2015 vielen onder het leenstelsel (het zogeheten studievoorschot)
Waarom dat belangrijk is? Omdat de toetslast — het bedrag dat een geldverstrekker aan maandlast hanteert — lager is onder het nieuwe stelsel. Je mag de schuld namelijk over een langere periode terugbetalen, waardoor de maandelijkse aflosverplichting lager uitvalt.
Bij het oude stelsel wordt gerekend met 0,75% van de openstaande schuld als maandlast (toetsrente). Bij het nieuwe stelsel is dat 0,35%. Stel dat je een studieschuld hebt van €20.000:
Onder het oude stelsel telt dat voor €150 per maand mee als maandlast.
Onder het nieuwe stelsel is dat €70 per maand.
Dat verschil kan zomaar duizenden euro’s schelen in je maximale hypotheek.
Eén misverstand: je studieschuld wordt altijd meegeteld
Een veelvoorkomend misverstand is dat een studieschuld die (tijdelijk) op pauze staat, of waarbij je gebruikmaakt van een aflosvrije periode, niet meetelt bij je hypotheekaanvraag. Helaas: dat is niet zo.
De bank kijkt naar de openstaande schuld bij DUO, niet naar je daadwerkelijke maandelijkse aflossing. Ook als je op dit moment niets betaalt, telt het hele bedrag dus wél mee. Zelfs als je al jaren studiekorting hebt of je schuld keurig altijd hebt betaald — zolang er een openstaand saldo is, weegt dat mee bij de berekening van je maximale leencapaciteit.
Let op: het bedrag dat DUO vermeldt als openstaand schuld is leidend. Heb je tussentijds extra afgelost en is dit nog niet verwerkt? Dan is het slim om een recente verklaring van DUO op te vragen, zodat de bank met het juiste bedrag rekent.
Wat is het effect op je maximale hypotheek?
Hoeveel je kunt lenen met een studieschuld hangt af van je inkomen, de rente, je leencapaciteit én dus de hoogte van je schuld. De invloed is groter dan veel mensen denken.
Bij een bruto inkomen van bijvoorbeeld €45.000 per jaar en een studieschuld van €20.000 kan je maximale hypotheek zomaar €25.000 tot €30.000 lager uitvallen dan zonder die schuld. Bij hogere studieschulden of een lager inkomen loopt dat verschil verder op.
Een belangrijk aandachtspunt is ook de rente op hypotheken. In tijden van lage rente kun je meer lenen, maar de rek is dan ook sneller uit je budget als er maandlasten bijkomen, zoals die van een studieschuld.
Slim omgaan met je studieschuld: wat kun je doen?
Hoewel je je studieschuld niet zomaar kunt wissen, zijn er wel manieren om de impact ervan op je hypotheek te beperken. Hieronder enkele praktische opties die we vaak met starters bespreken:
Extra aflossen vóór de aanvraag: Als je spaargeld hebt of een schenking krijgt, kun je overwegen om je studieschuld deels af te lossen voordat je een hypotheek aanvraagt. Dat verlaagt je toetslast.
Studieschuld wel melden (maar met onderbouwing): Verzwijgen is onverstandig én risicovol. Maar je kunt wel inzicht geven in je werkelijke maandlasten, vooral als je structureel meer aflost dan vereist. Sommige geldverstrekkers nemen dat mee in hun beoordeling.
Samen kopen: Door samen met een partner te kopen, kun je de inkomens combineren en valt het effect van de studieschuld relatief gezien kleiner uit.
Inzicht geven via DUO-overzicht: Lever altijd een recent DUO-schuldoverzicht aan bij de hypotheekadviseur. Die kan dan exact berekenen wat het effect is en waar je nog kunt optimaliseren.
Vraag advies op maat: Elke situatie is anders. Bij Start Goed Hypotheekadvies kijken we altijd naar het totaalplaatje en adviseren we je persoonlijk over de beste strategie.
Hoe gaan geldverstrekkers hiermee om?
Het is goed om te weten dat geldverstrekkers strikte richtlijnen volgen bij het toetsen van studieschulden. De meeste banken hanteren de standaardtoetslast zoals voorgeschreven door de overheid. Toch zijn er enkele geldverstrekkers die in bepaalde gevallen nét wat soepeler zijn — bijvoorbeeld als je extra aflost, al een lange afloshistorie hebt of een hoge buffer achter de hand houdt.
Bij Start Goed vergelijken we meer dan 30 aanbieders, dus we weten precies waar er ruimte zit. Zo helpen we je om een hypotheek te vinden die recht doet aan jouw situatie, zonder dat je onnodig wordt beperkt door een studieschuld die je misschien allang onder controle hebt.
Start Goed Hypotheekadvies: eerlijk advies, ook bij studieschuld
Een studieschuld betekent niet dat je geen huis kunt kopen. Maar het is wel iets waar je slim mee om moet gaan. Bij Start Goed Hypotheekadvies begrijpen we dat jouw situatie uniek is — en dat een standaardberekening vaak tekortschiet. Daarom kijken we altijd naar het volledige plaatje: jouw inkomen, uitgaven, toekomstplannen én studieschuld.
We maken het inzichtelijk, rekenen alle scenario’s voor je door, en adviseren je eerlijk en helder over de mogelijkheden. Geen valse hoop, maar wel praktische handvatten en slimme keuzes die je écht verder helpen.
Met ons online klantportaal lever je eenvoudig je gegevens aan, en via een gratis oriënterend gesprek brengen we je leencapaciteit snel in beeld. Onze adviseurs nemen de tijd om jouw situatie goed te begrijpen, leggen alles helder uit en zorgen dat jij met vertrouwen kunt starten op de woningmarkt — óók met een studieschuld.
Gratis hypotheekcheck? Plan je oriëntatiegesprek vandaag nog
Benieuwd hoeveel jij kunt lenen met je studieschuld? Plan vandaag nog een gratis oriënterend gesprek in met één van onze ervaren hypotheekadviseurs. We nemen je financiële situatie door, beantwoorden je vragen en geven je een realistisch beeld van jouw mogelijkheden.
Bij Start Goed Hypotheekadvies denken we niet in beperkingen, maar in oplossingen. Zo zorgen we dat jij met zekerheid én overzicht aan jouw woonavontuur kunt beginnen.
